კატეგორია: Uncategorized @ka

რაოდენ პარადოქსულადაც არ უნდა ჟღერდეს, ხშირად ბუღალტრული მომსახურების აუთსორსი ერთდროულად ნაკლებ ხარჯიანიცაა და უფრო ხარისხიანიც.

 

ნაკლები ხარჯი

ბუღალტერიის აუთსორსი ხშირ შემთხვევაში უფრო ნაკლები ჯდება ვიდრე შიდა ბუღალტრის აყვანა. ეს განპირობებულია იმით, რომ მცირე და საშუალო ზომის კომპანიებისთვის კვალიფიციური ბუღალტრის სრულ განაკვეთზე აყვანა ნაკლებად ეფექტურია, რადგან ასეთი კომპანიები ბუღალტრის დროის 100%-ს არ იყენებენ და ხშირად მხოლოდ მესამედი ან მეოთხედი დროითაც იღებენ იგივე შედეგს. რაც შეეხება მსხვილ კომპანიებს, მათთვისაც სრული ბუღალტრული და საგადასახადო დეპარტამენტის დაკომპლექტება და საბუღალტრო პროგრამის შეძენა ხშირად გაცილებით ხარჯიანია. ენთების ავტომატიზებული სისტემები და თანამედროვე მიდგომები საშუალებას იძლევა მსხვილმა კომპანიებმა ნაკლები ხარჯით და უფრო ეფექტურად მიიღონ ბუღალტრული მომსახურება.

 

წვდომა ექსპერტებზე

ენთებთან თანამშრომლობით, კომპანია იღებს წვდომას სხვადასხვა პროფილის სპეციალისტებზე, მათ შორის საგადასახადო ექსპერტებზე, ფინანსური რეპორტინგის სპეციალისტებზე, გამოცდილ ბუღალტრებსა და ფინანსურ კონსულტანტებზე. თითოეული მათგანი საკუთარი სფეროს ოსტატია, სიღრმისეული და კომპლექსური გამოცდილებით.

 

დაზღვეული რისკი

ენთებს აქვს ბუღალტრული და საგადასახადო აღრიცხვას სამ დონიანი კონტროლი. აღრიცხვას ამოწმებს მთავარი ბუღალტერი, შემდგომ პორტფელის მენეჯერი და ბოლოს შიდა აუდიტი. შედეგად, თითოეული კომპანიის საგადასახადო დეკლარაციების სისწორის დადასტურებაში ჩართულია სამი სხვადასხვა სპეციალისტი.

დაშვებული შეცდომის შემთხვევაში, ენთები თავად აგებს პასუხს მისი ბრალეულობით გამოწვეულ საგადასახადო ჯარიმებსა და საურავებზე.

EBITDA არის მოგება პროცენტის, მოგების გადასახადის, ცვეთისა და ამორტიზაციის დარიცხვამდე. ეს მაჩვენებელი არის ბიზნეს სამყაროში პრაქტიკულად ყველაზე პოპულარული მომგებიანობის საზომი. ამ სტატიაში ავხსნით თუ როგორ ითვლება EBITDA და განვიხილავთ მისი პოპულარულობის მთავარ მიზეზებს.

 

როგორ ითვლება EBITDA?

EBITDA ითვლება შემოსავლებიდან პროცენტის, მოგების გადასახადის, ცვეთისა და ამორტიზაციის ხარჯების გარდა ყველა სხვა ხარჯის გამოკლებით. შემოსავალს აკლდება პირდაპირი ხარჯები, რითაც მიიღება საერთო მოგება, რასაც შემდეგ აკლდება საოპერაციო ხარჯებიც (ადმინისტრაციული და სხვა საოპერაციო ხარჯები), რაც გვაძლევს EBITDA-ს. EBITDA-დან წმინდა მოგების მისაღებად დამატებით საჭიროა საპროცენტო ხარჯის დაკლება, საპროცენტო შემოსავლის დამატება, ცვეთისა და ამორტიზაციის ხარჯების დაკლება და მოგების გადასახადის დაკლება.

 

რატომ არის EBITDA ასეთი პოპულარული?

სხვა მომგებიანობის მაჩვენებლებთან შედარებით EBITDA-ს პოპულარულობას განაპირობებს რამდენიმე ფაქტორი. მაგალითად, ერთი შეხედვით, წმინდა მოგება, რომელიც მიიღება შემოსავლებიდან ყველა ხარჯის გამოკლებით, უფრო მარტივი და ლოგიკური მაჩვენებელი ჩანს, თუმცა, ხშირ შემთხვევაში, კომპანიის მფლობელები, მენეჯერები და გარე მომხმარებლები (მათ შორის ბანკებიც) სწორედ EBITDA-ს ამჯობინებენ. ჩვენი კომპანია ყოველდღიურად უწევს ბუღალტრულ მომსახურებას ასობით კლიენტ კომპანიას და ჩვენი გამოცდილებიდან თავი მოვუყარეთ ამ საზომის უპირატესობის ძირითად მიზეზებს.

პირველ რიგში EBITDA ზომავს კომპანიის ძირითადი საქმიანობიდან მომგებიანობას და აცალკევებს მეორად ფაქტორებს, როგორებიცაა სესხის პროცენტი და მოგების გადასახადი. მაგალითად, ავიღოთ ერთი და იმავე სფეროს წარმომადგენელი ა-კომპანია და ბ-კომპანია. ა-კომპანიის მენეჯმენტი ფინანსურად უფრო ეფექტურად მართავს თვითღირებულების ხარჯებს ვიდრე ბ-კომპანიის მენეჯმენტი, რაც გამოიხატება იმაში, რომ თითოეულ ლარ შემოსავალზე მეტი საერთო მოგების მარჟა რჩება (უფრო იაფად და ეფექტურად ახერხებს პროდუქტის წარმოებას), მაგრამ, საერთო ჯამში, ა-კომპანიას წმინდა მოგება უფრო ნაკლები აქვს ვიდრე ბ-კომპანიას, რადგან ა-კომპანიის საწყისი ინვესტიცია დაფინანსებულია სესხით, ხოლო ბ-კომპანიისა დაფინანსებულია დამფუძნებლის კაპიტალით, რომელსაც ბუღალტრულად არ ერიცხება პროცენტის ხარჯი. ასეთ შემთხვევაში, მენეჯმენტის ეფექტურობისა და ბიზნესის მომგებიანობის საზომად წმინდა მოგების გამოყენება მცდარ შთაბეჭდილებას შექმნიდა, რადგან გამოყენებულია დაფინანსების განსხვავებული სტრუქტურები.

ასევე აღსანიშნავია, რომ EBITDA წარმოადგენს საოპერაციო ფულადი ნაკადების მიახლოებით გაზომვის მცდელობას. გამომდინარე იქიდან, რომ EBITDA-ში არ გაითვალისწინება ცვეთა და ამორტიზაცია, რომლებიც არაფულადი ხარჯებია, იგი უფრო ახლოს დგას ფულადი ნაკადების მაჩვენებელთან ვიდრე მოგების გაზომვის სხვა მაჩვენებლები (მაგ. EBIT). მართალია EBITDA ვერ იჭერს ფულადი სახსრების ყველა მოძრაობას (მაგ. სამუშაო კაპიტალში ცვლილებებს), მაგრამ ხშირად გამოიყენება როგორც მიახლოებითი საზომი იმ ინდუსტრიებში სადაც ცვეთისა და ამორტიზაციის ხარჯები განსაკუთრებით დიდია.

ჩვენი კლიენტი კომპანიებისგან, ბოლო პერიოდში, ხშირად ვიღებთ კითხვებს არაკვალიფიციური დღგ-ის გადამხდელის სტატუსის შესახებ. ამ სტატიაში განვიხილავთ თუ რას ნიშნავს ეს სტატუსი და რატომ არის მნიშვნელოვანი კომპანიებისთვის ამ საკითხში საბაზისო დონეზე გარკვევა.

 

რატომ არის მნიშვნელოვანი ამ საკითხში გარკვევა?

თუ თქვენი კომპანია საქონელს ან მომსახურებას შეიძენს არაკვალიფიციური დღგ-ის გადამხდელის სტატუსის მქონე კომპანიისგან, მაშინ ვერ შეძლებს დღგ-ს ჩათვლას, ამან კი მნიშვნელოვანი ფინანსური ზარალი შეიძლება გამოიწვიოს.

განვიხილოთ მაგალითი. დავუშვათ თქვენმა კომპანიამ შეიძინა 118,000 ლარის ღირებულების საქონელი მომწოდებლისგან და კონტრაქტის მიხედვით ფასში შედის დღგ. ასეთ შემთხვევაში, თუ თქვენი კომპანია თავადაც დღგ-ს გადამხდელია, იგი შეძლებს რომ 18,000 ლარის დღგ ჩაითვალოს და დაიბრუნოს. ანუ, ასეთ შემთხვევაში, წმინდა ფულადი გასავალი საქონლის შეძენაზე წარმოადგენს 100,000 ლარს, რადგან კომპანია 118,000 ლარს უხდის მომწოდებელს და შემდგომ 18,000 ლარს იბრუნებს სახელმწიფოსგან. 2021 წლიდან შემოსავლების სამსახურმა განახორციელა შემდეგი ცვლილება: შემოვიდა ცნება „არაკვალიფიციური დღგ-ს გადამხდელის სტატუსი“. თუ კომპანია კლასიფიცირებულია როგორც არაკვალიფიციური დღგ-ს გადამხდელი, მისგან ნაყიდ საქონელზე ან მომსახურებაზე, ვერ ჩაითვლით დღგ-ს. შესაბამისად, ჩვენს მაგალითში, 100,000 ლარის წმინდა ფულადი გასავლის ნაცვლად, გასავალი იქნება 118,000 ლარი და კომპანია იზარალებს 18,000 ლარს.

 

რომელ კომპანიებს ენიჭებათ არაკვალიფიციური დღგ-ს გადამხდელის სტატუსი?

არაკვალიფიციური დღგ-ს გადამხდელის სტატუსი ენიჭებათ დღგ-ის გადამხდელად ახალ დარეგისტრირებულ კომპანიებს. გარდა ამისა, კომპანიას ენიჭება არაკვალიფიციური დღგ-ის გადამხდელის სტატუსი თუ მას ბოლო 12 თვის განმავლობაში არ ჰქონდა საგადასახადო ბარათზე ოპერაცია.

ზემოთაღნიშნული ზომების მიღება საჭირო გახდა რადგან ხშირად ხდებოდა ისეთი კომპანიების რეგისტრაცია, რომლებიც რეალურად არ იხდიდნენ დღგ-ს და ხშირ შემთხვევაში, ასეთ კომპანიებს, ბიზნეს-შინაარსიც კი არ გააჩნდათ და შექმნილები იყვნენ ერთადერთი მიზეზით, რომ დაკავშირებული კომპანიისთვის გამოეწერათ დღგ-ს ფაქტურა და ამ გზით უკანონო სარგებელი მიეცათ მათთვის.

 

როგორ გავიგოთ აქვს თუ არა ჩვენს მომწოდებელს არაკვალიფიციური დღგ-ის გადამხდელის სტატუსი?

ყოველივე ზემოთ ნათქვამიდან გამომდინარე, ბუნებრივია რომ კომპანიები დაინტერესებულნი არიან, საქმიანი ურთიერთობის დაჭერამდე, გადაამოწმონ აქვს თუ არა მათ მომწოდებელს არაკვალიფიციური დღგ-ის გადამხდელის სტატუსი. მითუმეტეს მნიშვნელოვანია გადამოწმება მსხვილი ტრანზაქციების განხორციელებამდე, სადაც რისკია რომ დიდი ზარალი მიადგეს კომპანიას დღგ-ს ვერ ჩათვლის გამო.

კვალიფიციური/არაკვალიფიციური დღგ-ს გადამხდელის სტატუსის გადამოწმება ხდება მარტივად, შემოსავლების სამსახურის ელექტრონულ გვერდზე. გადასამოწმებლად თქვენ უნდა გქონდეთ, ან მომწოდებელს გამოართვათ მისი კომპანიის საიდენტიფიკაციო კოდი და შეიყვანოთ ეს მონაცემი შემოსავლების სამსახურის ელექტრონულ პორტალზე. სტატუსის გადამოწმება ხდება შემდეგ ელექტრონულ მისამართზე: https://rs.ge/CheckUnqualifiedStatus